Gallery

Επικοινωνία

Ο όρος «σουπερ-τρόφιμα» έχει αρχίσει να γίνεται πολύ δημοφιλής στη γλώσσα των τροφίμων και της υγείας.

 epistimi-pisw-super-trofima-ontws-super

Όμως, δεν υπάρχει τεχνικός ορισμός της λέξης και τα επιστημονικά δεδομένα για τις επιδράσεις στην υγεία αυτών των τροφίμων, αν και συχνά θετικά, δεν ισχύουν απαραιτήτως για τις πραγματικές δίαιτες. Μία δίαιτα βασισμένη στην ποικιλία θρεπτικών τροφίμων, συμπεριλαμβανομένης μιας πληθώρας φρούτων και λαχανικών, παραμένει ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλιστεί η ισορροπημένη διαιτητική πρόσληψη για την καλύτερη δυνατή υγεία.

Η προέλευση των σουπερ-τροφίμων

Η έννοια του σουπερ-τροφίμου είναι αρκετά δημοφιλής στον τομέα των τροφίμων και της υγείας. Τα μέσα ενημέρωσης βρίθουν αναφορών για υπερυγιεινά τρόφιμα, από τα μύρτιλλα και το παντζάρι έως το κακάο και το σολομό. Οι αναφορές αυτές ισχυρίζονται ότι αντανακλούν τα πιο πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα, και μας διαβεβαιώνουν ότι τρώγοντας αυτά τα τρόφιμα ο οργανισμός μας θα πάρει την ενίσχυση που χρειάζεται για να «απομακρύνει» τις ασθένειες και το γήρας. Υπάρχει, όμως, κάποια αλήθεια σε αυτές τις αναφορές;

Η τρέχουσα προσοχή στα σουπερ-τρόφιμα πιθανώς έχει ενισχυθεί από το αυξανόμενο ενδιαφέρον του κοινού για τα τρόφιμα και την υγεία, ειδικά στον ανεπτυγμένο κόσμο. Ενώ η χρήση του όρου έχει καταγραφεί ήδη από την αρχή του 20ου αιώνα, μόνο προσφάτως έχει γίνει δημοφιλής στην καθομιλουμένη. Μια απλή αναζήτηση του όρου στο διαδίκτυο –«superfood» στα αγγλικά- θα αποκαλύψει περίπου 10 εκατομμύρια αποτελέσματα – κυρίως από blog για την υγεία και τη διατροφή, διαδικτυακές εφημερίδες και περιοδικά, και προμηθευτές συμπληρωμάτων διατροφής.

Παρόλο, όμως, που ο όρος είναι πανταχού παρών στα μέσα ενημέρωσης, δεν υπάρχει κανένας επίσημος ή νομικός ορισμός για τα σουπερ-τρόφιμα. Για παράδειγμα, το αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης περιγράφει τη λέξη «superfood» ως «ένα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμο που θεωρείται ιδιαιτέρως ωφέλιμο για την υγειά και την ευεξία», ενώ το λεξικό Merriam-Webster παραλείπει οποιαδήποτε αναφορά στην υγεία και το ορίζει ως «ένα υπερσυμπυκνωμένο σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμο, φορτισμένο με βιταμίνες, ανόργανα συστατικά, διαιτητικές ίνες, αντιοξειδωτικά και/ή φυτοχημικά». Σε γενικές γραμμές, ο όρος αναφέρεται σε τρόφιμα –ειδικότερα φρούτα και λαχανικά- των οποίων το περιεχόμενο σε θρεπτικά συστατικά επιφέρει όφελος στην υγεία επιπλέον αυτού που παρέχεται από άλλα τρόφιμα.

Ποια είναι τα στοιχεία;

Προκειμένου να διαχωριστεί η αλήθεια από τη διαφήμιση, είναι σημαντικό να εξετάσουμε προσεκτικά τα επιστημονικά δεδομένα πέρα από τους ισχυρισμούς των μέσων ενημέρωσης για τα σουπερ-τρόφιμα. Τα μύρτιλλα είναι από τα πιο δημοφιλή σουπερ-τρόφιμα, και έχουν συχνά μελετηθεί από τους επιστήμονες ως προς τις ιδιότητές τους σε σχέση με την υγεία. Οι υψηλές συγκεντρώσεις των μύρτιλλων σε κάποια αντιοξειδωτικά φυτικά συστατικά, ειδικότερα στις λεγόμενες ανθοκυανίνες, έχουν αναφερθεί ότι αναστέλλουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων του παχέος εντέρου στον άνθρωπο, ακόμα και ότι τα καταστρέφουν. Τα μύρτιλλα είναι, επίσης, πλούσια σε άλλα αντιοξειδωτικά, τα οποία έχει φανεί σε ποντίκια ότι εμποδίζουν και αναστρέφουν τη σχετική με την ηλικία έκπτωση της μνήμης.

Τα αντιοξειδωτικά είναι μόρια που προστατεύουν τα κύτταρα του σώματος από τις επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες. Οι ελεύθερες ρίζες προέρχονται από περιβαλλοντικές πηγές, όπως το κάπνισμα και το αλκοόλ, ενώ επίσης παράγονται φυσικά στον οργανισμό κατά το μεταβολισμό των διάφορων ουσιών. Η υπερβολική ποσότητα ελεύθερων ριζών στον οργανισμό μπορεί να οδηγήσει σε οξειδωτικό στρες, το οποίο με τη σειρά του προκαλεί βλάβη στα κύτταρα και μπορεί να οδηγήσει σε σχετικές με την ηλικία νόσους, όπως ο καρκίνος, ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά.

Άλλα τρόφιμα που έχουν λάβει το χαρακτηρισμό των σουπερ-τροφίμων περιλαμβάνουν τα μούρα açaí και το ρόδι. Ο πολφός των μούρων açaí έχει φανεί να έχει δυνητικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, αν και οποιοδήποτε πιθανό όφελος για την υγεία θα πρέπει να εξακριβωθεί στους ανθρώπους. Μελέτες με χυμό ροδιού υποδεικνύουν ότι μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση βραχυχρονίως, καθώς και να μειώσει το οξειδωτικό στρες σε υγιή άτομα,δηλαδή επιδρά σε δύο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου εμφάνισης της στεφανιαίας νόσου.

Κατά αντιστοιχία με το χυμό ροδιού, και το παντζάρι έχει προταθεί ως σουπερ-τρόφιμο για την καρδιά. Υπάρχει ο ισχυρισμός ότι τα υψηλά επίπεδα νιτρικών ενώσεων που περιέχει μετατρέπονται από τον οργανισμό σε μονοξείδιο του αζώτου, το οποίο μεταξύ άλλων του λειτουργιών, έχει φανεί να μειώνει την αρτηριακή πίεση και την τάση θρόμβωσης του αίματος στους ανθρώπους. Ομοίως, το κακάο έχει θεωρηθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου, μειώνοντας την αρτηριακή πίεση και αυξάνοντας την ελαστικότητα των αιμοφόρων αγγείων. Η επίδραση αυτή αποδίδεται στην υψηλή περιεκτικότητά του στα συστατικών που ονομάζονται φλαβονοειδή. Τέλος, ο σολομός έχει καταγραφεί πολλές φορές στις λίστες των σουπερ-τροφίμων, εν μέσω των αυξανόμενων στοιχείων ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα στο σολομό, και τα άλλα λιπαρά ψάρια, μπορεί να αναστέλλουν τα καρδιαγγειακά προβλήματα σε άτομα με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, καθώς και να βελτιώνουν τον πόνο των αρθρώσεων σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΣΤΟ: www.logodiatrofis.gr